لقب بهترین و پیشرفته ترین زیردریایی جهان متعلق به کدام مدل است؟ زیردریاییهای هستهای چه برتریای نسبت به دیگر مدلها دارند؟ کدام کشور لقب بهترین سازنده زیردریایی را دارد؟ اینها سوالاتی هستند که ذهن علاقهمندان به صنعت دریایی را بهخود درگیر کردهاند. زیردریاییهای هستهای جدیدترین فناوریهای پیشرفتهای هستند که نیروهای نظامی جهانی را قدرتمندتر از […]
لقب بهترین و پیشرفته ترین زیردریایی جهان متعلق به کدام مدل است؟ زیردریاییهای هستهای چه برتریای نسبت به دیگر مدلها دارند؟ کدام کشور لقب بهترین سازنده زیردریایی را دارد؟ اینها سوالاتی هستند که ذهن علاقهمندان به صنعت دریایی را بهخود درگیر کردهاند.
زیردریاییهای هستهای جدیدترین فناوریهای پیشرفتهای هستند که نیروهای نظامی جهانی را قدرتمندتر از گذشته جلوه میدهند. این زیردریاییها معمولاً به موشکهای تهاجمی بالستیک و کروز با کلاهک هستهای مجهز میشوند و از مهمترین ابزارهای بازدارندگی هستهای بهشمار میروند.
در سراسر جهان، تنها ۹ کشور وجود دارد که سلاحهای هستهای تولید کردهاند. تا سال ۲۰۲۳، از این تعداد تنها ۶ کشور از فناوری هستهای در پیشرانه زیردریایی استفاده کردهاند که عبارتند از ایالات متحده، چین، روسیه، فرانسه، هند و انگلیس.
زیردریاییهای هستهای از نظر فناوری نسبت به کشتیهایی با انرژی سنتی برتری دارند. یک زیردریایی هستهای میتواند برای ماهها زیر آب بماند و امکان انجام مأموریتهای شناسایی طولانی یا برنامهریزی پیش از حمله را فراهم کند، کاری که سایر شناورهای غوطهور به سادگی قادر به انجام آن نیستند.
پنهان بودن تقریباً کامل این زیردریاییها از دید دشمن باعث میشود تا از هرگونه حمله پیشدستانه در امان باشند و اصل «نابودی متقابل» در صورت آغاز جنگ هستهای را تضمین کنند. برآوردها حاکی از آن است که آنها میتوانند در صورتی که نیازی به تامین منابعی مانند غذا برای خدمه نباشد، ۲۰ سال زیر آب بمانند.
تمام این ویژگیها این زیردریاییها را به ابزاری ارزشمند در عملیاتهای مختلف نیروی دریایی جهانی تبدیل میکند. با این وجود، برخی از زیردریاییها یک سر و گردن از سایر مدلها بالاتر هستند. در ادامه ۵ مورد از پیشرفته ترین زیردریایی های جهان که نیروی پیشرانه آنها را یک نیروگاه هستهای تولید میکند، معرفی خواهیم کرد.
۱. سافرن، اولین زیردریایی تهاجمی کلاس باراکودا در فرانسه
کلاس باراکودا یا کلاس سافرن یک زیردریایی تهاجمی هستهای است که توسط شرکت کشتیسازی گروه نیوال برای نیروی دریایی فرانسه طراحی شد تا جایگزین زیردریاییهای کلاس روبیس شود. در ژوئن سال ۲۰۲۲، نیروی دریایی فرانسه این زیردریایی جدید کلاس باراکودا را به ناوگان زیردریایی خود معرفی کرد.
سافرن (Suffren) اولین کشتی شش فروندی است که در سالهای آینده وارد خدمت خواهد شد و میتواند برای ماموریتهای ۷۰ روزه زیر ۳۵۰ متر (۱۱۵۰ فوت) شیرجه بزند. این زیردریایی ۹۹ متر طول دارد و در مقایسه با زیردریاییهای دیگر از این نوع کوچکتر بهنظر میرسد.
در ساخت این غول دریایی از فناوریهای خارقالعادهای استفاده شده است که به خدمه کمک میکند در آب ساکت بمانند و در صورت حمله مرگبار بهخوبی عمل کنند. باراکوداها از تکنولوژی کلاس تریومفان استفاده خواهند کرد که شامل پیشرانه پمپ جت نیز میشود. براساس گزارشها، این کلاس برای استفاده از موشکهای کروز شلیک شونده از لوله اژدر، مانند موشکهای سایه طوفان اسکالپ نیروی دریایی مناسب هستند.
این زیردریایی همچنین مجهز به توانایی پشتیبانی از گروههای عملیات ویژه، با یک پناهگاه عرشه خشک است که استقرار شناگران رزمی و وسایل نقلیه زیردریایی را تسهیل میکند. خط زیردریایی کلاس باراکودا جایگزین شناورهای کلاس Le Triomphant فرانسه خواهد شد.
با اینکه بسیاری از سیستمهای تسلیحاتی مشابه نسل قبل هستند، اما کلاس باراکودا دارایی بسیار بهبود یافتهای در عملیات جمعآوری اطلاعات فرانسه محسوب میشود. ماموریتهای این مدل شامل جنگهای ضد زیردریایی، حمله زمینی، جمعآوری اطلاعات، مدیریت بحران و عملیات ویژه است.
در حمایت از مأموریتهای عملیات ویژه، باراکوداها میتوانند تا ۱۲ کماندو را با خود حمل کنند، البته در این حالت تجهیزات آنها باید در یک محموله اضافی به دنبال شناور و متصل به باله پشتی شناور حمل شود.
۲. زیردریایی آمریکایی کلاس اوهایو
برنامه ساخت این زیردریایی اتمی برای نخستین بار در سال ۱۹۶۷ و با هدف ساخت یک زیردریایی با توان پرتاب موشک و مقابله با توان رو به رشد شوروی آغاز شد. این زیردریایی ۱۸۷۵۰ تن وزن و ۱۷۰ متر طول دارد.
۱۴ شناور موشک بالستیک کلاس اوهایو و چهار زیردریایی موشک هدایت شونده، بزرگترین زیردریاییهای مستقر شده توسط نیروی دریایی ایالات متحده هستند. آنها معمولاً در استقرارهای ۷۰ روزه گشتزنی میکنند، اما میتوانند تا زمانی که لازم باشد در زیر آب بمانند.
این زیردریایی ۱۵۵ خدمه داشت که دربین آنها ۱۵ نفر افسر نظامی بودند. زیردریاییهای کلاس اوهایو بهدلیل توانایی غواصی خود در عمق حدود ۸۰۰ فوتی شناخته شدهاند و میتوانند به عمق زیر ۱۵۰۰ فوت نیز برسند.
کلاس اوهایوها قادرند به سرعتهای بالاتر از ۳۰ گره دریایی دست یابند و تا ۱۵۴ موشک تاماهاوک و همچنین تسلیحات هستهای Trident II D-5 را حمل کنند که برد تخمینی حدود ۶۵۰۰ مایل دریایی و ۱۲ کلاهک در هر موشک را ارائه میدهند. ظرفیت تسلیحاتی حاصل بهطور بالقوه صدها سلاح هستهای است که میتوانند در سراسر نیمکرهای که از آن شلیک میشوند، حرکت کنند.
اوهایو در واقع برای درگیری با زیردریاییها و کشتیهای دشمن ساخته شده است و میتواند ۲۱ اژدر را با خود حمل کند. اولین نسخهی این مورد از پیشرفته ترین زیردریایی های جهان در سال ۱۹۸۱ وارد خدمت شد و هم خود این نسخه و هم تمامی نسخههای بعدی آن همچنان درحال خدمت هستند و بهنظر میرسد بازنشستگی آنها در سالهای بین ۲۰۲۷ تا ۲۰۳۹ صورت گیرد.
۳. زیردریایی آمریکایی کلاس ویرجینیا
زیردریایی های تهاجمی سریع کلاس ویرجینیا از جدیدترین شناورهای موجود در زرادخانه نیروی دریایی ایالات متحده هستند و به عنوان زیردریایی اصلی درحال خدمت ناوگان نیروی دریایی آمریکا که جانشین کلاس لس آنجلس خواهد شد معرفی شدند. درحال حاضر تعداد ۲۲ فروند از این کلاس درحال خدمت هستند و برای ساخت ۶۴ فروند از این کلاس برنامهریزی شده است.
قرارداد ساخت یک زیردریایی جدید در سال ۲۰۱۳ به شرکت عملیات هستهای Babcock & Wilcox اعطا شد. زیردریاییهای تهاجمی دارای انرژی هستهای هستند و اولین مورد از این سری در سال ۲۰۰۴ راهاندازی شد.
براساس گزارشها، زیردریاییهای کلاس ویرجینیا به موشکهای تاماهاوک و اژدرهای MK48 ADCAP مسلح میشوند. این شناورها میتوانند به سرعت بیشاز ۲۵ گره دریایی برسند و بهویژه در انجام عملیات در آبهای کم عمق مهارت دارند.
یکی از ویژگیهای منحصربهفرد این زیردریاییها اتاق اژدر قابل تنظیم مجدد آنهاست. این فضا میتواند به عنوان محل استقرار تیمهای عملیات ویژه عمل کند. کلاس ویرجینیا همچنین یک محفظه قفل را فراهم میکند تا غواصان بتوانند بدون نیاز به سطح شناور به زیردریایی وارد شده و خارج شوند.
زیردریاییهای کلاس یاسن روسیه به عنوان رقیب کلاس ویرجینیا شناخته شدهاند. البته تعداد فروندهای ساخته شده از این کلاس بسیار کمتر از ویرجینیا است.
از سلاح های زیردریایی کلاس ویرجینیا میتوان به ۴ لانچر اژدر ۵۳۳ میلیمتری که اژدرهای Mk.48 ADCAP شلیک میکنند، نسخه دریاپرتاب موشک ضد کشتی Harpoon و مینهای Hammerhead اشاره کرد. علاوهبراین ویرجینیا به ۱۲ سیلوی پرتاب افقی مجهز است که هر کدام یک موشک حمله به اهداف زمینی و ضد کشتی Tomahawk در خود دارد.
با گذشت حدود ۲۰ سال، همچنان جزئیات چندانی از زیردریایی جدید ویرجینیا در دسترس نیست. البته انتظار میرود این زیردریایی جدید توانایی حمل وسایل نقلیه زیردریایی بدون سرنشین، وسایل نقلیه با کاربری از راه دور و شناورهای عملیاتی ویژه را داشته باشد. همچنین انتظار میرود سیستمهای لانچ عمودی موشکها نیز در این زیردریایی تعبیه شود.
۴. زیردریایی کلاس ونگارد
نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا زیردریایی Vanguard را در سال ۱۹۹۳ عملیاتی کرد و در سالهای پس از آن، چهار زیردریایی کلاس ونگارد به عنوان کشتی اصلی گشتزنی زیردریایی کشور عمل کردهاند. این زیردریاییها ۱۵۹۰۰ تن وزن دارند و طول آنها به ۱۵۰ متر میرسد.
زیردریاییهای کلاس ونگارد از راکتورهای هستهای نیرو میگیرند و گزینههای درگیری موشکهای بالستیک را ارائه میدهند. ونگاردها بهعنوان یکی از بازدارندههای هستهای اصلی بریتانیا مجهز به کلاهکهای هستهای هستند و برای یک عملیات ۹۰ روزه تدارکات دارند.
این زیردریایی دارای یک محیط داخلی مدرن است و درمانگاه، اتاق استراحت خصوصی، سالن ورزشی، سالن سینما و سالن غذاخوری در طراحی آن دیده میشود.
زیردریاییهای کلاس ونگارد دارای ۱۶ موشک Trident II D5 با ۱۲ کلاهک MIRV هستند که منجر به ۱۹۲ مهمات هستهای انفرادی میشود. این شناورها با چهار لوله اژدر کار میکنند و اژدر Spearfish را برای نیازهای نبرد زیر آب یا سطح دریا حمل میکنند. این زیردریاییها میتوانند به سرعتی در حدود ۲۵ گره برسند. این ویژگی آنها را در سطح استانداردهای رقابتی با دیگر پیشرفته ترین زیردریایی های جهان قرار میدهد.
چهار زیردریایی کلاس ونگارد بین سالهای ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۸ عملیاتی شدند که با نامهای ونجنسی، ونگارد، ویکتوریوس و ویجیلانت هماکنون درحال خدمت هستند. ونگارد میتواند ۱۹۲ کلاهک اتمی را حمل کند، اما در سال ۱۹۹۸ بهدلیل محدودیت بودجه تنها ۴۸ کلاهک در این زیردریاییها نصب شد.
با اینکه زیردریاییهای کلاس ونگارد بخش مهمی از ستون دفاعی بریتانیا هستند، اما جدیدترین نسخه آنها حدود ۲۰ سال پیش راهاندازی شد. در مقابل، ایالات متحده، روسیه و دیگر رقبا در حال توسعه کشتیهای جدید هستند. دولت بریتانیا نیز به نوبه خود به دنبال توسعه فناوری جدید زیردریایی است و قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ این چهار شناور کلاس Vanguard را با کلاس جدید Dreadnought جایگزین کند.
۵. زیردریایی کلاس بوری روسیه
بوری یک زیردریایی هستهای با وزن ۲۴ هزار تن و طول ۱۵۸ متر است و از نظر اندازه شبیه به زیردریایی کلاس اوهایوی آمریکا به نظر میرسد. این زیردریایی قادر است با سرعت ۲۸ کیلومتر برساعت زیر آب حرکت کند و سوخت هستهای آن ۱۵ سال یکبار نیاز به تعویض دارد.
بوری علاوهبر اینکه حامل موشک اتمی است، قابلیتهای جنگی نیز دارد و در صورت حمله زیردریاییهای دشمن میتواند از خود دفاع کند. سلاحهایی که این زیردریایی از آنها بهره میبرد عبارتند از ۶ لوله اژدر افکن ۵۵۳ میلیمتری، کلاهک اتمی، موشک کروز و ۱۶ موشک اتمی قاره پیمای بولاوا.
در سال ۲۰۲۲ نیروی دریایی روسیه یک زیردریایی جدید کلاس Borei-A را به دریا برد تا آزمایشهای آن را آغاز کند. SSBN یک زیردریایی هستهای نسل چهارم و سومین زیردریایی Borei-A است که پس از کنیاز ولادیمیر به نیروی دریایی روسیه تحویل داده شده است.
تاکنون چهار فروند از این نسخه عملیاتی شده است و روسها ۱۲ زیردریایی با توان حمل موشک بالستیک نیز آماده دارند. این زیردریاییها قادر به حمله به اهداف در فاصله ۶۲۰۰ مایلی هستند و با مجهز بودن به هشت MIRV (خودروی بازگشتی با قابلیت هدفگیری چندگانه) میتوانند پرتاب چندین کلاهک را در یک زمان تسهیل کنند.
۲۲۷۲۲۷