تکیه بیگلربیگی، یکی از چندین تکیه‌ی دیدنی کرمانشاه شهر کرمانشاه مرکز استان کرمانشاه است که در غرب ایران واقع شده است. همه ساله گردشگران ایرانی و غیر ایرانی بسیاری برای دیدن جاهای دیدنی کرمانشاه به این شهر سفر می‌کنند. در داخل و خارج کرمانشاه می‌توان جاذبه‌های تاریخی و در بیرون از شهر می‌توان جاذبه‌های طبیعی […]
تکیه بیگلربیگی، یکی از چندین تکیه‌ی دیدنی کرمانشاه
شهر کرمانشاه مرکز استان کرمانشاه است که در غرب ایران واقع شده است. همه ساله گردشگران ایرانی و غیر ایرانی بسیاری برای دیدن جاهای دیدنی کرمانشاه به این شهر سفر می‌کنند. در داخل و خارج کرمانشاه می‌توان جاذبه‌های تاریخی و در بیرون از شهر می‌توان جاذبه‌های طبیعی زیادی یافت.
جاهای دیدنی کرمانشاه؛ داخل شهر
در ادامه متن به معرفی آن دسته از جاذبه‌های گردشگری کرمانشاه می‌پردازیم که در ارزش تاریخی دارند و داخل شهر قرار گرفته‌اند:
طاق بستان
طاق بستان؛ سنگ نگاره‌هایی از دوران ساسانیان
این اثر تاریخی مجموعه‌ای از سنگ نگاره‌های دوران ساسانی است که در شمال شرقی شهر قرار گرفته است و شکوه امپراتوری پارسیان را نشان می دهد. این بنا که نمادی از این شهر قدیمی به شمار می‌رود، از جمله جذاب‌ترین جاهای دیدنی کرمانشاه می باشد.
بازار قدیمی کرمانشاه
بازار قدیمی، از جاهای دیدنی کرمانشاه
بازار قدیمی این شهر یکی از عمده‌ترین مراکز تجاری کرمانشاه است و قدمتی در حدود ۱۵۰ سال دارد. این بازار یکی از دیدنی های کرمانشاه است که زندگی در آن جریان دارد و از صنایع دستی تا کالاهای مورد نیاز زندگی روزمره را می‌توان در آن یافت.
تکیه معاون الملک
نمایی از کاشی کاری های داخل تکیه معاون الملک
این تکیه یکی از مشهورترین بناهای باقی مانده از دوران قاجار در این شهر است. این بنا، محلی برای برگزاری مراسم عزاداری رهبران مذهبی بوده است که امروزه به عنوان یکی از شاخص ترین جاذبه های گردشگری کرمانشاه محسوب می گردد.
تکیه بیگلر بیگی
نمایی از تزئینات داخل تکیه بیگلر بیگی
این بنا یکی از شاهکارهای معماری ایران است و از جاهای دیدنی کرمانشاه در دوران قاجار می باشد که تزئینات بسیار چشمگیری دارد.
مجموعه عمادالدوله
این مجموعه جلوه‌ای باشکوه از معماری ایرانیان است که ساخت آن به دوران قاجار بازمی‌گردد و از یک مسجد، یک بازار و یک کاروانسرا تشکیل شده است.
مسجد جامع کرمانشاه
این مسجد یکی از بناهای تاریخی جالب توجه است که قدمت آن به دوران زند مربوط می‌شود.
خانه خواجه باروخ
نمایی از عمارت خواجه باروخ، خانه یکی از تاجران یهودی کرماشناه
این عمارت تاریخی و تماشایی، یکی از دیدنی های کرمانشاه است که به یکی از بازرگانان یهودی در کرمانشاه تعلق داشته است. زمان ساخت این بنا در دوران قاجار ساخته شده است.
مسجد شافعی‌ها
داخل مسجد شافعی ها؛ از جاهای دیدنی کرمانشاه
این بنا به سبک مساجد ترکیه ساخته شده است و گلدسته‌های بلندی دارد. زمان ساخت مسجد شافعی‌ها که مخصوص اهل تسنن است، به سال ۱۳۲۴ خورشیدی بازمی‌گردد. این مسجد در زمره شاخص‌ترین جاهای دیدنی کرمانشاه است.
مسجد دولتشاه
داخل مسجد دولتشاه، از دیدنی های کرمانشاه
این بنا از دوره قاجاریه به جا مانده است. تزئینات چشمگیر این مسجد شامل سردر، صحن، و شبستان زنانه و مردانه آن می‌باشد
جاهای دیدنی کرمانشاه؛ خارج از شهر
در ادامه متن به معرفی آن دسته از جاذبه‌های گردشگری کرمانشاه می پردازیم که خارج از این شهر قرار گرفته‌اند:
مجموعه بیستون
محوطه تاریخی بیستون، از جاهای دیدنی کرمانشاه
این مجموعه یکی از آثاری است که در فهرست جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. بیستون در حدود ۳۰ کیلومتری شرق کرمانشاه قرار دارد و ترکیبی از بناهای گوناگون، سنگ نگاره‌ها و دیگر جاذبه‌های تاریخی کرمانشاه در یک مکان است.
می‌توانید سنگ نگاره‌های باستانی، کاروانسراها، پل‌ها، جادّه‌های قدیمی و… را در این مجموعه بیابید.
معبد آناهیتا
معبد آناهیتا در کنگاور، بنایی عظیم از دوره‌ی اشکانیان
این بنای عظیم در فاصله ۱۰۰ کیلومتری از مرکز شهر کرمانشاه واقع شده است و ۶/۴ هکتار وسعت دارد. آناهیتا نزد ایرانیان باستان، فرشته و نگهبان آب، فراوانی، زیبایی و باروری بوده است. قدمت این بنا که از جاهای دیدنی کرمانشاه به حساب می‌آید، به دوره اشکانی (پارتیان) و ساسانی بازمی‌گردد. نشانه‌ها و واژه‌های مربوط به دوره ساسانی بر روی سنگ‌ها حکاکی شده است. معماری این بنا به شیوه پارتی می‌باشد.
گور دخمه دکان داوود
گوردخمه دکان، از قدیمی‌ترین آثار آرامگاهی در ایران باستان
گور دخمه به فضایی اطلاق می‌شود که در دل صخره‌ها و یا کوه‌ها کنده می شود و افرادی که فوت شده اند، در آن جا به خاک سپرده می‌شوند. این مقبره سنگی یکی از آثار تاریخی به جا مانده از دوران مادها یا هخامنشی ها می‌باشد. گور دخمه دکان داوود در ۳ کیلومتری شهرستان سر پل ذهاب قرار دارد.
طاق گرا (تاق گرا یا تاق شیرین)
نمایی از طاق گرا، یکی از جاهای دیدنی کرمانشاه
این بنا که از دیدنی های کرمانشاه به شمار می‌رود، در ۱۵ کیلومتری شهرستان سرپل ذهاب و در راه باستانی سنگفرشی واقع شده است. این راه باستانی در روزگاران قدیم، فلات ایران را به بین النهرین ارتباط می‌داده است. از نظر معماری، بنای تاق گرا، فضای ایوان مانندی است که تمام آن از سنگ ساخته شده است.
جاذبه های طبیعی کرمانشاه
این شهر دارای جاذبه‌های طبیعی زیبایی است که در ادامه به معرفی آن‌ها می‌پردازیم:
پارک ملی طاق بستان
این پارک در شمال شرقی کرمانشاه واقع شده و شامل سنگ نگاره های ساسانی و مکانی باستانی است که شکارگاه خصوصی خسرو دوم، آخرین پادشاه ساسانی بوده است.
غار پراو
غار پراو کرمانشاه؛ از دیدنی های کرمانشاه
این غار در شمال شرقی کرمانشاه قرار گرفته و یکی از غارهای عمودی مشهور جهان و همچنین یکی از بزرگ‌ترین غارها است. نام این غار از کوهی برگرفته شده که غار در آن قرار دارد و از معروف ترین جاهای دیدنی کرمانشاه محسوب می شود.
سراب نیلوفر
سراب نیلوفر؛ یکی از جاذبه های گردشگری کرمانشاه که طرفداران بسیاری دارد
این تالاب در حدود ۲۵ کیلومتری شمال غرب مرکز شهر کرمانشاه قرار دارد. در این منطقه، می‌توان طبیعتی بکر و زیبا یافت. سرای نیلوفر از دیدنی های کرمانشاه است که مسافران زیادی را به سوی خود می‌کشاند.
غار قوری قلعه
نمایی از غار قوری قلعه کرمانشاه، از جاهای دیدنی کرمانشاه
این غار در حدود ۱۱۰ کیلومتری شمال غرب مرکز شهر کرمانشاه واقع شده است. رسوب های نمکی و صخره های سنگی موجود در غار قوری قلعه فضایی مناسب برای بازدید از آن فراهم آورده است. این غار از شاخص ترین جاذبه های گردشگری کرمانشاه است.
تالاب هشیلان
تالاب هشیلان؛ یکی از جاذبه های گردشگری طبیعی در نزدیکی کرمانشاه
این منطقه در فاصله ۳۶ کیلومتری شمال غربی شهر کرمانشاه قرار دارد و ارتفاع آن از سطح دریا ۱۳۱۰ متر می‌باشد. مساحت تالاب هشیلان در حدود ۴۵۰ هکتار است. در این تالاب حدود ۱۱۰ جزیره کوچک و بزرگ وجود دارد که آن را مبدل به یکی از جاهای دیدنی کرمانشاه نموده است. مساحت تقریبی این جزیره‌ها از ۱۰۰ متر مربع تا حدود یک هکتار برآورد می‌شود.
سراب صحنه
سراب صحنه؛ تفرجگاهی که یکی از دیدنی های کرمانشاه به شمار می‌رود
این تالاب در قسمت شمالی شهر صحنه واقع شده است و یکی از مناطق خوش آب و هوای این شهر محسوب می‌شود. فاصله سراب صحنه تا کرمانشاه ۶۵ کیلومتر است. به دلیل همین بعد مسافت کوتاه از شهر، سراب صحنه مبدل به یکی از محبوب‌ترین جاهای دیدنی کرمانشاه شده است.
باغ گل های کرمانشاه
این باغ بعد از اصفهان، دومین باغ گل ایران است. در باغ گل های کرمانشاه ۴ هزار گونه گیاهی وجود دارد و باغ گل‌های ایرانی، ژاپنی، فرانسوی و ایتالیایی نیز در آن ساخته شده است.
غار دواَشکَفت
صعود در مقابل دهنه غار دواشکفت
این غار در شمال شهر کرمانشاه و در دامنه کوه قرار دارد. بقایای سکونت انسان کهن در شهر کرمانشاه را در این غار می‌توان یافت. طبق مطالعات باستان شناختی، انسان‌ها در دوران پارینه سنگی میانی (در حدود ۱۲۰ تا ۴۰ هزار سال پیش) در این غار سکونت داشتند. ارتفاع غار دو اشکفت در حدود ۱۶۰۰ متر بالاتر از سطح دریا است و برای آنان که علاقمند به جاذبه های طبیعی کرمانشاه هستند، یک مکان بسیار دیدنی می باشد.
غار شکارچیان
ورودی غار شکارچیان در بیستون؛ یک جاذبه‌ی طبیعی تاریخی در نزدیکی کرمانشاه
قدمت غار شکارچیان که در شرق کرمانشاه و در دامنه کوه بیستون قرار دارد، به دوران پارینه‌سنگی باز می گردد. این غار به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است و در مجموعه جاذبه های گردشگری کرمانشاه قرار دارد.
جغرافیای کرمانشاه
شهر کرمانشاه با ارتفاعی در حدود ۱۲۰۰ متر بالاتر از سطح دریا، آب و هوایی معتدل و کوهستانی دارد. میانگین دمای سالانه این شهر ۱۴.۵ درجه سانتی‌گراد و میانگین بارش سالانه آن ۴۷۵ میلی‌متر می‌باشد.
برای سفر به کرمانشاه راه های مختلفی وجود دارد:
فاصله تهران تا کرمانشاه ۵۰۰ کیلومتر است و با خودرو ۶ ساعت طول می‌کشد. این مسیر از ساوه، همدان، اسدآباد و کنگاور می‌گذرد و سپس به کرمانشاه می‌رسد. در طول این مسیر می‌توان از شهر تاریخی همدان نیز بازدید کرد. معبد زیبای آناهیتا در شهر کنگاور نیز در همین مسیر تهران به کرمانشاه قرار دارد.
مسیر دوم برای سفر از تهران به کرمانشاه از شهرهای قم، اراک، ملایر و نهاوند می‌گذرد و سپس به این شهر می‌رسد. این مسیر از چشم‌اندازهای زیبایی می‌گذرد اما کمی طولانی تر از مسیر اول است، ۵۷۵ کیلومتر و حدود ۷ ساعت طول می کشد.
برای سفر زمینی به کرمانشاه می‌توان هم با خودروی شخصی و هم با اتوبوس‌های مسافربری عمومی سفر کرد. از تهران، برای سفر با اتوبوس به این شهر، پایانه های جنوب، بیهقی و غرب به صورت روزانه اتوبوس های مسافربری دارند.
فرودگاه شهرهای تهران، مشهد، کیش، قشم، شیراز، عسلویه و بندرعباس به صورت هفتگی به سمت کرمانشاه پرواز دارند. مدت زمان سفر با هواپیما از تهران به کرمانشاه در حدود یک ساعت است و پروازها از فرودگاه مهرآباد انجام می‌شود.
ایستگاه راه آهن کرمانشاه به سمت تهران و مشهد قطار مسافربری دارد. مدت زمان سفر با قطار از تهران به کرمانشاه حدود ۱۱ ساعت است. سفر با قطار از مشهد به این شهر ۲۱ ساعت می‌باشد.
جمعیت و اقتصاد کرمانشاه
بر اساس آمار سرشماری سال ۲۰۱۶ در ایران؛ جمعیت شهر کرمانشاه ۹۵۰۰۰۰ می‌باشد. زبان کردی زبان رایج در کرمانشاه است.
میانگین بارش سالانه و رطوبت نسبی این منطقه به حدی است که دامنه‌های کوه و دشت‌ها بیشتر از چراگاه‌ها و درخت‌ها پوشیده شده است و در بعضی مناطق دیم‌کاری انجام می‌شود.
قرار گرفتن این شهر در دامنه رشته کوه‌های زاگرس و فراهم بودن پناهگاه‌های طبیعی و غارها در آن از دلایلی بوده‌اند که موجب شدند تا انسان‌ها در عصر حجر این مکان را به عنوان اقامتگاه انتخاب کنند. حفاری‌های باستان شناختی ثابت می‌کند که انسان‌های ماقبل تاریخ در این منطقه زندگی می‌کردند. اشیای یافت شده در این منطقه به حداقل ۲۰۰۰۰۰ سال پیش برمی‌گردند. آثار به جا مانده از آن دوران بخشی از جاذبه های گردشگری کرمانشاه را تشکیل می‌دهند.
بخش عمده‌ای از رونق کرمانشاه به کشاورزی این شهر وابسته است. اما عوامل دیگری مانند فرآوری غذا، مصالح ساختمانی صنایع دستی مانند گلیم‌بافی یا فرش‌بافی، گیوه دوزی، دوخت چرم و … نیز در این شهر وجود دارد.
کرمانشاه مرکزی برای موسیقی سنتی ایرانی و کردی نیز می‌باشد. این شهر زادگاه چهره‌های برجسته ادبیات، هنر، تاریخ، علوم و سیاست است.
تاسیسات صنعتی عمده در این شهر شامل کارخانه‌های تصفیه شکر، تصفیه روغن، مجموعه‌های پتروشیمی، کارخانه سیمان می‌باشد و یک کارخانه اسید سیتریک نیز در این شهر قرار دارد که تنها کارخانه فعال در این حوزه در خاورمیانه می‌باشد.
این شهر به دلیل آن که با یک داستان افسانه‌ای و عاشقانه ایرانی مرتبط است، به خوبی شهرت دارد. این داستان، عاشقانه‌ای غم انگیز میان خسروی دوم (آخرین پادشاه ساسانی) و شیرین (شاهزاده ای ارمنی) می‌باشد. فرهاد سنگ‌تراش نیز عاشق شیرین بود و با خسرو در این عشق رقابت داشت.
جاهای دیدنی کرمانشاه قطعاً ارزش بازدید را دارند. میراث تاریخی و جاذبه‌های طبیعی خیره‌کننده این شهر همه را به بازدید از این منطقه فرا می‌خواند.
تاریخ کرمانشاه
کرمانشاه همیشه و در طول تاریخ پیش از اسلام راه ارتباطی میان فلات ایران و بین‌النهرین بوده است. در هزاره چهارم پیش از میلاد، منطقه‌ای که اکنون به نام استان کرمانشاه شناخته می‌شود یکی از مهم‌ترین مراکز تجارت و بازرگانی با بین‌النهرین بود.همچنین درگیری‌ها و جنگ‌های زیادی میان این دو مردمان وجود داشت. به همین دلیل، این منطقه قرن‌ها مرکز تمدن‌ها و حکومت‌های ایران و بین‌النهرین بوده است.
در زمان حکومت آل بویه، بعضی از سلسله‌های کوچک کرد در حوالی کرمانشاه ظهور کردند. این شهر در دوران حکومت سلجوقیان اهمیت نظامی و اقتصادی داشت. دلیل آن موقعیت این شهر در تقاطع بزرگراهی بود که این شهر را به مناطق تجاری بزرگ در داخل و خارج از فلات ایران وصل می‌کرد. علاوه بر آن، کرمانشاه یکی از شهرهای اصلی و یکی از مراکز حکومتی ایران در دوران ساسانیان بود. این شهر باشکوه تفریحگاه تابستانی پادشاهان ساسانی نیز بود.
در دوران پس از اسلام، اتفاق‌های مهم بسیار زیادی در شهر کرمانشاه اتفاق افتاد. در سال ۶۴۰ بعد از میلاد و بعد از حمله اعراب به ایران، کرمانشاه توسط اعراب به طور کامل اشغال و نابود شد. جمعیت این شهر کاهش یافت و ساکنین آن به شهرهای دیگر مهاجرت کردند. نزدیک به یک دهه بعد، مردم دوباره شهر را در کناره‌های رود قره‌سو ساختند.
در زمان حکومت خلفای عباسی، کرمانشاه به دلیل موقعیت استراتژیک خود شهری مهم بود. در سال ۱۲۲۰ بعد از میلاد و بعد از حمله مغول‌ها به ایران، کرمانشاه دوباره به شدت آسیب دید.
در ابتدای حکومت صفوی، به دلیل درگیری‌ها میان ایران و عثمانیان، حاکمیت در کرمانشاه وضعیتی پیچیده داشت. در آن زمان، عثمانی‌ها توانستند بر ایرانیان غلبه کنند و حاکمیت این شهر را به دست گرفتند. اما بعدها ایرانیان آن‌ها را شکست دادند و حکومت این شهر را به ایران برگرداندند. اما از زمان حکومت شاه صفی، ششمین پادشاه سلسله صفوی، تا پایان حکومت صفویه، شهر دوران آرامش و رونق را تجربه کرد.
اهمیت نظامی شهر کرمانشاه
با توجه به این که کرمانشاه از توپخانه‌هایی بهره می‌برد که منسوب به به نادرشاه افشار بودند، توانست اهمیت نظامی چشمگیری پیدا کند. چنین شرایطی موجب شد که شهر به میدان جنگ میان نادرشاه و عثمانی‌ها تبدیل شود.
این شهر به دلیل داشتن این توپخانه‌ها، بعد از مرگ نادرشاه نیز کانون توجه بود. درگیری‌های زیادی برای تصرف شهر میان کسانی درگرفت که به دنبال قدرت بودند و این کریم خان زند، بنیانگذار سلسله زندیه، بود که پیروز شد.
در سال ۱۷۵۳ میلادی، کریم خان به کرمانشاه حمله کرد و شهر را نابود و به مدت ۱۰ سال به طور کامل تخلیه کرد، هیچ چیزی از کرمانشاه به جای نمانده بود. سپس، در سال ۱۷۶۲ میلادی، شهر در جنوب غربی محلی که پیشتر در آن قرار داشت دوباره احیا شد و الله قلی خان (از ایل زنگنه، یکی از اقوام محلی کُرد) در آن جا به عنوان حاکم حکومت کرد.
کرمانشاه به لطف حضور الله قلی خان به عنوان حاکمی قدرتمند برای مدت کوتاهی آرامش را تجربه کرد. اما پس از مرگ کریم خان، وی ادعای تاج و تخت کرد و این موضوع شهر را دوباره به سمت نزاع‌های شهری برد. در طول حکومت زندیه، ایل زنگنه اکثر سال ها حاکمیت کرمانشاه را در دست داشت.
آغاز دوران موفقیت کرمانشاه
در قرن نوزدهم میلادی، این شهر پیشرفت تجاری و اهمیت استراتژیک را تجربه کرد و رونق یافت. این شهر همچنین اهمیت سیاسی و اجتماعی برای حکومت پیدا کرد.
روی کار آمدن محمد علی میرزا، ششمین پادشاه مشهور سلسله قاجار، به عنوان حاکم کرمانشاه یکی از بهترین اتفاق‌هایی بود که برای این شهر افتاد. وی برنامه‌ریزی شهری را آغاز کرد و به این ترتیب شهر را گسترش زیادی داد. برای مثال، کاروانسراها و اقامتگاه‌هایی برای بازرگانان ساخت و قلعه‌های جدیدی ایجاد کرد.
دو دلیل عمده وجود داشت که کرمانشاه به منطقه‌ای حساس و بحرانی برای قاجار تبدیل شد. اولین دلیل، ارتباط آن با عثمانی‌ها در عراق بود و دومین دلیل، امنیت ایجاد کردن در این شهر برای زائرین بود تا بتوانند به عراق سفر کنند و حرم‌های شیعیان در آن جا را زیارت کنند. پادشاهان قاجار در این منطقه امنیت نسبی برقرار کردند.
در دوران معاصر چه به این شهر گذشت؟
کرمانشاه در زمان انقلاب مشروطه در ایران نقش مهمی ایفا کرد. این جنبش از سال ۱۹۰۵ تا ۱۹۱۱ در ایران اتفاق افتاد تا حکومت مشروطه را برقرار کند و مردم این شهر در این جنبش شرکت داشتند.
در اواخر جنگ جهانی اول، این شهر توسط نیروهای عثمانی اشغال شد. همچنین در زمان جنگ جهانی دوم، نیروهای بریتانیای کبیر این شهر را تصرف کردند و تا پاین جنگ شهر در اشغال آن‌ها بود.
کرمانشاه در انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ نیز نقش مهمی داشت. این شهر یکی از مراکز مقاومت در برابر رژیم پهلوی بود. این شهر در میان شهرهایی قرار داشت که در طول هشت سال جنگ میان ایران و عراق (۱۳۵۹ تا ۱۳۶۷) خسارت‌های بسیار زیادی متحمل شد.
