شهر تاریخی یزد یکی از جذاب ترین شهرهای خشتی جهان است که همواره به عنوان صاحب مجموعه ای از درخشان ترین میراث فرهنگی جهان مطرح می باشد که در فهرست آثار ایران در یونسکو ثبت شده است. آنچه به وضوح می توان از هنر معماری یزد دریافت، هنر زیستن و یا به عبارتی همزیستی مسالمت […]
شهر تاریخی یزد یکی از جذاب ترین شهرهای خشتی جهان است که همواره به عنوان صاحب مجموعه ای از درخشان ترین میراث فرهنگی جهان مطرح می باشد که در فهرست آثار ایران در یونسکو ثبت شده است. آنچه به وضوح می توان از هنر معماری یزد دریافت، هنر زیستن و یا به عبارتی همزیستی مسالمت آمیز با طبیعت خشن و خشک این منطقه می باشد. هنری که با سخت کوشی، پشتکار و قناعت، نمودها و نهادهایی را در عرصه شهر سازی و معماری به عرصه وجود کشانیده است.
در این مطلب با بخشی از جاهای دیدنی یزد آشنا خواهید شد.
محله های قدیمی شهر تاریخی یزد
بخشی از برج و بارو و دیوار های شهر تاریخی یزد
در اینجا به معرفی محله های قدیمی شهر تاریخی یزد می پردازیم:
محله فهادان
محله فهادان یکی از قدیمی‌ترین و اصیل‌ترین محلات شهر یزد به حساب می‌آید. این محله در گذشته جزو محلات اعیان نشین یزد بوده است. مدرسه ضیائیه یا زندان اسکندر در محله فهادان قرار دارد. همچنین بقعه دوازده امام نیز درون این محله واقع شده است.
بقعه شیخ احمد فهادان در محله فهادان قرار دارد و در زمان قاجاریه ساخت خانه‌های بزرگ و اعیان نشین مانند ملک‌زاده، محمودی، عرب زاده، نواب وکیل و خانه لاریها؛ در محله اشراف نشین فهادان انجام شده است.
همچنین بناهای تاریخی ارزشمندی که مربوط به دورانهای مختلفی تاریخی است، در محله فهادان قرار دارند. مانند آب‌انبار، مسجد، حسینیه، بازارچه و کارگاه ها که نشان دهنده تجمع مردم و اهمیت مکان و رونق در آن محله می‌باشد.
محله چهار منار یزد
یکی از محله های قدیمی یزد، محله چهار منار است که در مرکز این شهر قرار دارد. چهارمنار از جمله مناطقی است که بزرگترین بافت تاریخی شهر یزد را از لحاظ وسعت شامل می شود. محله چهار منار تنها محله بافت تاریخی یزد است که آثار و بناهای آن در دو مقطع زمانی ثبت جهانی شده است یکی باغ دولت‌آباد در سال ۲۰۱۱ به همراه هشت باغ ایرانی دیگر ثبت جهانی شد، و در سال ۲۰۱۶ تمامی آثار تاریخی محله چهار منار نیز به ثبت ملی کشور رسیدند.
مهمترین بناهای این محله معروف یزد: مسجد میر خضر شاه (مسجد بزرگ چهار منار)، حسینیه بزرگ چهار منار، بقعه سید شمس الدین، بقعه شاه سید رضا، آب‌انبار کوچه بندون، باغ دولت‌آباد، آب‌انبار باغ دولت‌آباد و مدرسه شاه نعمت‌الله ولی.
محله آب شاهی
از دیگر محله های قدیمی یزد محله آب شاهی است که در گذشته در حومه شهر یزد بوده است. این محله یکی از پرجمعیت ترین محله های قدیمی یزد است و با توجه به منابعی که در کتب تاریخی وجود دارد آب قنات این محله به چهار بخش تقسیم شده است که سه قسمت آن برای باغ دولت آباد بوده و یک بخش آن به خود آبشاهی داده می شود.
محله خلف خانعلی
یکی دیگر از محله های قدیمی یزد محله خلف خانعلی است که در زمان های دور یکی از محله های زرتشتی نشین به شمار می رفته و جالب است که زرتشتیان و مسلمانان در این محله با یکدیگر زندگی می کردند. بناهای مذهبی زرتشتیان در این محله از جمله انجمن مرکزی زرتشتیان یزد، کتابخانه هورشت، درمهر پشت خانعلی، پیر الیاس، پیر وهن سپند و دبستان خسروی نشانه رونق و اعتبار این محله برای زرتشتیان بوده است. حمام خلف خانعلی نیز همچنان مورد استفاده زرتشتیان است. شغل اکثر اهالی این محله در گذشته شعربافی و جوراب بافی بوده است.
محله سر دو راه
محله ای به نام سر دوراه هم در لیست محله های معروف یزد قرار دارد که این محله از محلات خوش و آب و هوای یزد است و به علت قرارگیری بر سر دو راهی اصفهان و شیراز به این نام خوانده می شود. مهمترین بناهای این محله عبارتند از مسجد زاویه، کارخانه اقبال، آب انبار زاویه، آب انبار سر دو راه و آب انبار محمد باقر.
محله لب خندق
این محله در نزدیکی خندق قدیمی شهر یزد قرار داشته و به همین خاطر به این نام خوانده می‌شود. کندن خندق بر دور شهر یزد مربوط به دوره آل مظفر است و یکی از سیستم های دفاعی حفاظت از شهر می باشد. مهمترین بناهای این محله: بخشی از برج و باروی یزد، حسینیه لب خندق، کاروانسرای لب خندق و بازار خان.
محله شاهد باز
از دیگر محله های قدیمی یزد محله شاهد باز است که در نزدیکی مجموعه میدان امیر چخماق قرار گرفته است. محله شاهد باز از قدیم به رونق مراسم مذهبی و روضه‌خوانی در حسینیه هایش شهرت داشته است. مهمترین بناهای این محله: آب‌انبار شاهد باز، حسینیه شاهد باز، مسجد شاهد باز و خانه اردکانیان.
ساختار قنات ها در یزد
تصویر هوایی از سیستم آبرسانی باستانی ایران قنات کاریز از بالا
شاید بتوان گفت که یزد بخشی از شهرت خود را مدیون وجود تعداد زیاد قنات های آن منطقه است. تعداد این قنات ها در استان یزد به هزاران رشته می رسد. برای اطلاعات بیشتر در خصوص این سیستم آبرسانی به مقاله قنات های ایران مراجعه کنید.
سیستم قنات شبیه مسیری از لانه مورچه ها می باشد که از دامنه کوه آغاز شده و تا رسیدن به محل برداشت آب در بیابان امتداد دارد.
معرفی قنات های معروف یزد
در اینجا به معرفی معروف ترین قنات های ایران می پردازیم:
قنات زارچ
معروف ترین قنات در یزد قنات زارچ است که زمان بهره‌برداری از این قنات در حدود سال‌های ۱۳۰۰ میلادی است. این قنات، به قدیمی‌ترین و طولانی‌ترین قنات جهان معروف است. طول قنات زارچ ۱۰۰ کیلومتر و تعداد چاه‌های آن ۲۱۱۵ حلقه می‌باشد.
پس از ورود اسلام به ایران، مسجد جامع تاریخی شهر یزد نیز در حریم قنات زارچ ساخته شده و چند میله چاه این قنات در محدوده این مسجد قرار گرفت تا علاوه بر پر کردن آب انبار وسیع زیر مسجد، نمازگزاران بتوانند از طریق پایاب برای وضو گرفتن از آب قنات استفاده کنند که این پایاب هنوز هم قابل استفاده است. در تاریخچه مسجد جامع یزد نیز ذکری از این قنات به میان آورده شده است.
در چهلمین اجلاس میراث جهانی یونسکو که در ژوئیه ۲۰۱۶ و در استانبول برگزار شد، یازده قنات ایرانی به عنوان بیستمین اثر ایران بر اساس دو معیار از ۶ معیار فرهنگی کمیته میراث جهانی در فهرست این نهاد قرار گرفت.
قنات اهرستان، غیاث آباد پشتکوه، علی‌آباد، مزرعه دربید منصورآباد و غیره نیز از قنات های بزرگ شهر تاریخی یزد هستند.
خانه های سنتی یزد
یکی از چشمگیرترین جاذبه های شهر تاریخی یزد، خانه های سنتی آن است که در اینجا به معرفی آنها می پردازیم:
خانه لاری ها در شهر تاریخی یزد
حیاط خانه سنتی لاری ها در شهر تاریخی یزد
تاریخ بنای این خانه تاریخی متعلق به دوره قاجار است و در محله فهادان شهرستان یزد قرار دارد. ساختمان خانه لاری ها با توجه به سبک کلی منزل اعیانی دوره خود ساخته شده، یعنی خانه ای است با دو قسمت اندرونی و بیرونی، حیاط در مرکز و قسمت های شمالی به عنوان زمستان نشین و از قسمت جنوبی به عنوان تابستان نشین استفاده می شود که شامل تالار و بادگیر است.
از ضلع شرقی که شمال اتاق آیینه، مطبخ، سرداب و سایر فضاها است به عنوان پاییزه و از ضلع غربی به عنوان بهار خواب استفاده می شود. این خانه اکنون موزه اسناد و مدارک است.
خانه کلاهدوزها (موزه آب)
این خانه در خیابان قیام قرار گرفته است و مربوط به دوره قاجار می باشد. این بنا ۷۲۰ متر مربع مساحت داشته و قنات معروف زارچ همچنان در زیر این خانه در جریان است. اتاق های پنج دری، تالار، اتاق ارسی، آشپزخانه و محل زندگی خدمتکاران در این بنا وجود دارد. همچنین دارای دو عرصه تابستان نشین و زمستان نشین است.
خانه مرتاض یزد
این خانه قاجاری دارای دو بخش بیرونی و اندرونی است و هر یک از این دو بخش دارای حیاط و ورودی جداگانه است. مساحت حیاط اندرونی تقریبا سه برابر مساحت حیاط بیرونی و تالار بزرگ آن از بناهای پیرامون بلندتر است. این خانه هم اکنون به عنوان دانشکده هنر و معماری دانشگاه یزد مورد استفاده می باشد.
خانه شکوهی یزد
این خانه با معماری درون گرا، دارای چهار حیاط بزرگ است که یکی از آنها نارنجستان نام دارد و ورودی مجزایی از بیرون از خانه دارد. یک حیاط دیگر به اندرونی ها راه دارد و دارای حوض بسیار بزرگی است؛ دو حیاط دیگر نیز در دو سمت دیگر بنا است و به بخش های دیگر راه دارد. در ساخت این بنا، معماری یزدی به خوبی دیده می شود. این خانه هم اکنون به عنوان اداره میراث فرهنگی یزد مورد استفاده می باشد.
خانه رسولیان
این خانه از دو بخش متمایز به صورت بیرونی و اندرونی تشکیل شده است. حیاط بیرونی محل پذیرایی از میهمانان و برگزاری مراسم روضه خوانی بوده است.
حیاط داخلی که قسمت خصوصی خانه است از اتاق های سه دری، پنج دری، ارسی، تالار، کلاه فرنگی و بادگیر تشکیل شده که یک حیاط وسیع همراه با حوضی بزرگ در وسط آن قرار داد.
بازارهای قدیمی یزد
یزد از دیرباز شهری بوده است با بازرگانان بسیار. بنابراین، آشنایی با بازارهای قدیمی این شهر می تواند بسیار جالب باشد.
مجموعه بازارهای قدیمی یزد در دوران پهلوی با احداث خیابان شاه به دو نیم تقسیم شدند که طی این تقسیم برخی بازارها تخریب شدند. در این راسته بازارها می‌توانید کالاهایی چون پارچه، طلا، فرش و شیرینی‌های سنتی تهیه کنید.
بازار قیصریه
بازار قیصریه با معماری بسیار زیبا و دو در چوبی بسیار ارزشمند محل خرید و فروش پارچه های یزدی است.
بازار قنبر
بازار قنبر که قدیمی‌ترین قسمت بازار را تشکیل می‌دهد بخشی از مجموعه تاریخی فرهنگی امیر چخماق به حساب می‌آید. در این بازار یک تکیه بسیار زیبا متعلق به قرن ۱۸ میلادی نیز وجود دارد.
بازار دروازه مهریز
بازار دروازه مهریز با سی و هشت متر طول، در زمان گورکانیان تاسیس شد.
بازار تبریزیان
بازار تبریزیان متعلق به دوران قاجار است که در انتهای بازار پنجه علی قرار دارد. معماری این بخش از بازار بسیار دیدنی و زیبا است.
بازار زرگری
بازار زرگری که قدمتی آن به قرن ۱۷ و ۱۸ میلادی بازمی‌گردد، امروزه با طول ۹۴ متر در بخش شمالی خیابان قیام قرار گرفته است.
بازار یزد از بخش های مشهور دیگری نیز تشکیل شده است که هر یک با نام خاص خود از سایر بخش ها متمایز می گردد.
حمام های یزد
در این بخش، شما را با حمام های شهر تاریخی یزد آشنا می کنیم:
حمام خان یزد معروف به گرم‌خانه یا گرمابه‌ی نور
حمام سنتی خان که در بافت قدیمی یزد است و مبدل به رستوران شده است
این حمام در سال ۱۷۹۷ میلادی به مساحت ۱,۱۷۰ متر مربع و زیربنای ۹۰۰ متر مربع بنا شده است. حمام خان مربوط به دوران ناصرالدین شاه قاجار است و به علت اینکه بیشتر بزرگان شهر از آن استفاده می‌کردند، به حمام خان مشهور شده است. البته نوع معماری بنای این حمام که ترکیبی از سادگی و زیبایی است، به نوعی ساخته شده که عموم مردم از جمله اقشار کم درآمد بتوانند از آن استفاده کنند.
حمام خان هم مثل سایر حمام‌های قدیمی، در گذشته تنها محل استحمام نبوده، بلکه مردم برای اهدافی مثل گذراندن اوقات فراغت، گفتگو و تبادل نظر، رفع خستگی و حتی عبادت، گرد آمدن دوستان و حل و فصل مسائل زندگی به آن مراجعه می‌کردند.
حمام گلشن (حمام گازرگاه)این حمام مربوط به دوره قاجار است و در یزد، محله قدیمی گازرگاه، جوار باغ معین واقع شده است. این اثر به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
حمام فرط
حمام فرط مربوط به دوره قاجار است و در خیابان امام خمینی، محله دارالشفاء، واقع شده است. این اثر به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
حمام قدیمی زارچ
حمام قدیمی زارچ مربوط به دوره افشار و دوره زند است و در تقاطع بلوار جدیدالاحداث زارچ واقع شده است. این اثر به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
حمام کسنویه
حمام کسنویه مربوط به دوره قاجار است و در خیابان انقلاب، محله کسنویه واقع شده است. این اثر به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
حمام کلیمیان
حمام کلیمیان مربوط به دوره قاجار است و در محله کلیمیان، چهار سوق کلیمیان واقع شده است. این اثر به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
حمام شاه کمالیه
حمام شاه کمالیه مربوط به دوره ایلخانی است و در محله شاه ابوالقاسم، حمام شاه کمالیه واقع شده است. این اثر به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مسجدهای یزد
از آنجایی که یزد یکی از شهرهای مذهبی ایران است، آشنایی با مسجدهای آن نیز می تواند اطلاعات با ارزشی از این شهر در اختیار ما قرار دهد:
مسجد جامع کبیر شهر یزد
نمایی از مسجد جامع یزد با بلندترین مناره های ایران
مسجد جامع یزد به شیوه یک ایوان در دل کویر می‌باشد و در طی حدود ۱۰۰ سال و سه دوره بنا شده است. پایه‌های اصلی مسجد را ساسانیان و بنای فعلی مسجد، از لحاظ شیوه معماری متعلق به دو دوره موسوم به آذری دانسته‌اند. بنای گنبد خانه متعلق به دوره ایلخانی و سر در رفیع مسجد را متعلق به زمان شاهرخ و دوره تیموری دانسته‌اند. این بنا از لحاظ خوابیدگی گنبد، سردر رفیع و بلند و همچنین کاشیکاری زیبا و منحصربه‌فرد، شهرت دارد.
مسجد فعلی به جای سه مسجدی بنا شده که در قرون متمادی، در جوار یکدیگر ساخته شده اند. این سه نهایتاً در دوره قاجاریان به مسجدی واحد با صحن وسیع تبدیل شده است. مسجد جامع یزد نقش محوری در شکل گیری طراحی شهری یزد داشته و در نقشه ی جامع شهر یزد یکی از ارکان تعیین کننده مسیرها و قطعات زمین های اطراف خود می باشد.
شاخه شور قنات زارچ از پایاب مسجد جامع یزد می گذرد. این پایاب در حدود ۶۰ پله دارد که دسترسی به آب قنات را میسر می کند.
مسجد جامع فهرج
روستای فهرج در ۲۵ کیلومتری جنوب شرقی یزد و در کنار راه اصلی یزد- بافق قرار دارد. از آثار تاریخی این روستا به یک قلعه باستانی، آب انبار قدیمی، مجموعه شهدا و مسجد جامع می توان اشاره کرد. گفته می شود که این بنا قدیمی ترین مسجدی است که در ایران و شاید در دنیا بدون هیچگونه پیرایه ای دست نخورده باقی مانده است.
مسجد جامع نو (امیر چخماق)
این مسجد در مجموعه ای شامل تکیه، میدان، حمام، کاروانسراها، خانقاه، قنادخانه، چاه، آب سرد قرار گرفته است. مجموعه مذکور در قرن چهارده میلادی بنا نهاده شده است. مجموعه امیر چخماق که یکی از شاخص ترین مجموعه های تاریخی شهر یزد محسوب می شود تقریبا در وسط بافت قدیمی شهر واقع شده و یکی از نقاط سوق الجیشی و مهم یزد محسوب می شود.
مسجد چهار منار
مسجد چهار منار- مشهور به مسجد “خضر شاه” یا “میرخضر شاه” در محله چهار منار شهر یزد قرار دارد. این مسجد در سال ۱۴۴۵ میلادی ساخته شده است. در قدیم شبها در چهار منار آن آتش برپا می شده است تا کاروانهایی که در شب حرکت می کنند راه را گم نکنند.
کنیسه های یزد
روزگاری تعداد زیادی از یهودیان در این شهر می زیستند و کنیسه های خود را داشتند. در اینجا به معرفی آنها می پردازیم:
کنیسه کمال یزد
یکی از قدیمی ترین کنیسه های یزد، کنیسه کمال یزد است که با سبک معماری ویژه خود متعلق به دوره صفویه می باشد و کتیبه هایی به خط و زبان عبری نیز از جمله آثار بر جای مانده این بنای تاریخی هستند. این بنا به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
سایر کنیسه های یزد که بیش از ده معبد می شوند نیز هنوز پابرجا هستند.
آتشکده های یزد
شهر یزد از دیرباز به کانون اصلی زرتشتیان ایران معروف بوده و آتشکده های بسیاری داشته است.
آتشکده (آتش ورهرام) شهر یزد
نمایی از آتشکده ورهرام، یک جاذبه مهم گردشگری در یزد
بنای فعلی آتشکده یزد در سال ۱۹۳۴ میلادی با همت و کمک مالی زرتشتیان یزد و پارسیان هندوستان احداث گردیده است. ساختمان آتشکده با معماری زیبایی برگرفته از هنر معماری هخامنشیان در مرکز حیاطی بزرگ و سرسبز و بر بلندی قرار گرفته و بر پیشانی عمارت نقش «فروهر» جلوه گر است.
اهمیت آتشکده ورهرام شهر یزد به قدمت آتش درون آن است که گفته شده از حدود ۱۵۲۰سال پیش تاکنون فروزان مانده و حفاظت گردیده است. آتش ورهرام درون مجری برنجی و در اتاقی مخصوص، در میان ساختمان آتشکده و در سطحی بالاتر از سطح زمین به دور از باد و باران و تابش خورشید نگهداری می شود.
شیوه شهرسازی یزد
بافت و ساخت معماری و شهرسازی ویژه منطقه یزد از بارزترین نمونه‌های معماری خاص اقلیم‌های گرم و خشک در جهان است. تناسب آن با نیازها و شرایط اقلیمی- فرهنگی مردم منطقه، گذشته از زیبایی خاص این معماری، از ویژگی‌های آن است. در مرکز هر محله معمولاً حمام، بازارچه، آب انبار، مسجد، حسینیه، لرد، کارگاه‌های کوچک، جوی آب (برای دسترسی به قنات) قرار دارد که بسیاری از این امکانات هنوز پا برجا هستند.
خانه‌های قدیمی در جهت قبله ساخته شده‌اند. بنابراین هندسه ی بخش قدیمی شهر تاریخی یزد جنوب غربی-شمال شرقی است. با این جهت‌گیری فضاهای تابستانی و اتاق‌های زمستانی به طرزی مفید پیرامون حیاط مرکزی قرار می‌گیرند.
سایر آثار تاریخی یزد
در اینجا به معرفی برخی دیگر از بناهای تاریخی این شهر می پردازیم:
باغ ایرانی دولت آباد یزد
این باغ در زمان زندیه ساخته شده است و از قناتی با نام دولت آباد تغذیه می کند. باغ دولت آباد از کهن الگوی باغ های ایرانی پیروی می کند. این ساختمان، محل اقامت حاکم مقتدر نیز بوده است.
بنای موجود در باغ دولت آباد مجموعه ای از چندین عمارت است. فضای سبز این باغ مانند ساید باغ های ایرانی شامل درختان زینتی و میوه است. چشمگیر ترین ویژگی این بنا بادگیر ۳۳.۸ متری آن است که بلندترین بادگیر جهان محسوب می شود.
مدرسه ضیائیه (زندان اسکندر)
مدرسه ضیائیه معروف به زندان اسکندر در سال ۱۲۳۳ میلادی ساخته شده است. شبستان مدرسه دارای محراب است و در اطراف مدرسه، رواق هایی ساخته شده است. گنبد خشتی این بنا با تزئینات گچبری و نقاشی آبرنگ بر بلندای این ساختمان خود نمایی می کند که نمونه ای از معماری دوره مغول در ایران است.
آب انبار شش بادگیری
آب انباری است قدیمی با شش بادگیر که در محله تل قرار گرفته است. این بنا دارای دو ورودی در شمال و جنوب و مخزن است و مخزن آب انبار گنبد تخم مرغی شکلی دارد. این آب انبار ۵۵ پله دارد. طاق ضربی خشتی با نمای آجری و سقف بزرگ مخزن آب از ویژگی های مهم این آب انبار است.
نارین قلعه (نارنج قلعه)
این بنا در زبان عامه به نارنج قلعه معروف است یکی از مهمترین آثار تاریخی پیش از اسلام شهر تاریخی یزد محسوب می شود. این دژ قدیمی برفراز تپه مشرف بر شهر میبد احداث شده، تمامی بنای آن از خشت و گل ساخته شده و معماری آن به شکل مطبق است.
بقعه دوازده امام این بقعه از قدیمی ترین بناهای برجای مانده از گذر تاریخ در محله فهادان است از بناهای شاخص آجری و نمونه های سبک غالب سلجوقی در معماری به شمار می رود که به دلیل سبک بنا و نقش و نگار کتیبه کوفی اش شایان توجه است. بقعه دوازده امام شامل تک گنبدی است.
بقعه سید شمس الدین
بر طبق اسناد قدیمی، در سال ۱۳۶۵ میلادی مدرسه شمسیه بنا شده است و اکنون از آن مدرسه بزرگ تنها گنبد باقی مانده است. گچبری، کاشیکاری معرق، نقوش هندسی زیر گنبد، کتیبه های مختلف و … از هنرهای به کار گرفته شده در این بنا هستند.
بقعه سید رکن الدین در شهر یزد
در کتب تاریخ یزد، از این مدرسه و قسمت های مختلف آن مانند رصد خانه ، دارالکتب با سه هزار جلد کتاب ، دارالسیاده، دارالادویه و… یاد شده است. اکنون از آن مدرسه ، بقعه ای باقی مانده که مدفن خود سید رکن الدین است.
بازدید از شهر تاریخی یزد
امروزه مسافران حرفه ای که پیش از سفر به مقاصد گردشگری مختلف به مطالعه و یادگیری درباره آن می پردازند، بخوبی با شهر یزد آشنایی دارند. پیشنهاد می شود حداقل نصف روز را صرف قدم زدن در شهر تاریخی یزد بنمایید تا به جاذبه های گردشگری آن که در بالا شرح داده شد از نزدیک آشنا شوید و اهمیت این میراث جهانی بشر را بیشتر دریابید.
موقعیت مکانی یزد کجاست؟
استان یزد در مرکز ایران قرار دارد. این استان از شمال و غرب به استان اصفهان و از شمال شرقی به استان خراسان محدود می‌شود. اگر قصد بازدید از شهر تاریخی یزد را با وسیله شخصی، قطار و … دارید، کافی است موقعیت مکانی زیر را دنبال کنید:
اگر پاسخ پرسش خود را در اینجا پیدا نکردید، در بخش دیدگاه‌های زیر این پست برای ما کامنت بگذارید و سوال‌تان را بپرسید. ما حتما به آن پاسخ خواهیم داد.
دلیل شهرت جهانی شهر یزد در چیست؟
مهمترین دلیل شهرت جهانی شهر یزد، زنده بودن بافت تاریخی و سنتی آن است؛ به طوری که در دنیا با نام «نخستین شهر خشت خام جهان» شناخته می‌شود.
دلیل وجود رشته قنات‌های مختلف و بسیار زیاد در استان یزد چیست؟
یزد در بخش گرم و خشک ایران قرار دارد. برای رساندن آب به دل این استان و بخش‌های مختلف آن، قنات‌ها حفر شدند. اکنون این قنات‌ها بخشی از میراث تاریخی بشر در جهان به شمار می‌روند.
چرا یزد را «شهر دوچرخه‌ها» می نامند؟
شهر یزد به این دلیل به شهر دوچرخه‌ها مشهور است که مردم آن در گذشته برای رفت و آمد خود بیشتر از دوچرخه استفاده می‌کردند. در حال حاضر، به دلیل وجود موتورسیکلت‌ها و اتومبیل‌ها، کمتر دوچرخه‌ای در خیابان‌ها دیده می‌شود. البته هنوز هم صدای زنگ دوچرخه‌ها در کوچه‌های باریک بافت تاریخی شهر یزد شنیده می‌شود.
بادگیر چیست؟
بادگیرها در معماری خانه‌های قدیمی یک نوع سیستم سرمایشی و تهویه بوده‌اند که بیشتر در معماری بناهای مناطق گرم و خشک مانند یزد استفاده می‌شدند.بادگیرها در جهت باد و در بالای ساختمان‌ها ساخته می‌شدند؛ سپس باد مطلوب و خنک را به داخل ساختمان انتقال می‌دادند و هوای گرم و نامطبوع را خارج می‌کردند.
چرا برخی از کوچه‌های بافت تاریخی یزد به کوچه آشتی‌کنان شهرت یافته است؟
در بافت تاریخی یزد کوچه‌های باریک و تنگی وجود دارند که دو نفر به سختی می‌توانند در آنها راه بروند. این کوچه‌ها که از خشت و گل ساخته شده‌اند باعث صمیمیت بیشتر و نزدیکی افراد می‌شده‌اند. بر اساس گفته‌ها، دو نفری که در یک محله با هم قهر بودند، هنگام حرکت در جهت مخالف نمی‌توانستند بدون لبخند از مقابل یکدیگر عبور کنند. همین صحنه‌ی خنده دار موجب آشتی آنان می‌شد.
