لار

بزرگنمایی تصویر

قلعه اژدها پیکر

لار یکی از شهرهای جنوبی استان فارس در ایران است. لار تنها شهر بدون کوچه در خاورمیانه است. سوغات محلی لارستان، حلوای مسقطی لاری است. به دلیل نوع آب و هوای این شهر که گرم و خشک است، نخلستان های فراوان و آب انبارها در تمام شهر دیده می شود. جاذبه های گردشگری لار همه ساله عده زیادی را به این شهر می کشاند.
از مکانهای تاریخی و دیدنی لار، می‌توان به قلعه اژدها پیکر، باغ نشاط و بازار قیصریه که در مرکز شهر قرار دارد اشاره نمود. سایر دیدنی های این شهر امام زاده میر علی بن حسین (ع)، مقبره مادر نادر، قلعه چرو و قلعه قدمگاه لار هستند.
جاذبه های تاریخی داخل شهر
در اینجا به ذکر آن دسته از جاذبه های تاریخی لار می پردازیم که در داخل این شهر قرار دارند:
قلعه اژدها پیکر
این بنا یکی از آثار ملی ایران است که یادگاری از دوران پیش از اسلام به شمار می‌رود. ساختمان مذکور بر روی تپه ای مرتفع در شمال شهر لار واقع شده و از تمام مدخل های ورودی و خروجی شهر لار، قابل مشاهده است.
آرامگاه مادر نادرشاه (برج ننه نادر)

این بنا در نزدیکی قلعه اژدهاپیکر، قرار گرفته است. با توجه به سنگ به‌کار رفته در بنا، آن را به دوران تیموری و صفوی مرتبط می‌دانند. دلیل نام‌گذاری این بنا به نام آرامگاه مادر نادرشاه، وجود داستانی محلی است.
این بنا و قلعه اژدها پیکر در کنار یکدیگر هستند و از شاخص ترین جاذبه های گردشگری لار می باشند.
کاروانسراهای نو و گلشن
در شهرها، روستاها و جاده های قدیمی شهرستان لارستان، آثاری از کاروانسراهای دوره های مختلف و به خصوص صفویه دیده می شود. مهم ترین این کاروانسراها، کاروانسراهای نو، گلشن و معتمد است که در مجموعه تاریخی شهر لار و در محله های قدیمی این شهر وجود دارد.
بازار قیصریه لارستان

نمای هوایی بازار سنتی لار
این بنا یک مجموعه نفیس و پر تنوع معماری قدیم ایران است که بنای تاریخی آن ۱۳۰۰ سال قدمت دارد و جلوه های بارزی از شیوه های معماری گذشته از پیش از صفویه تا قاجاریه در این مجموعه تاریخی به چشم می خورد. جالب ترین قسمت بازار قیصریه لارستان طرح چهار سوق آن است که از چشمگیرترین جاذبه های گردشگری لار می باشد.
بنا به اظهار کارشناسان میراث فرهنگی، در احداث بازارهای وکیل شیراز و بازار قیصریه اصفهان، از بازار قیصریه لارستان اقتباس و الگوبرداری شده است.
آب انبارها

آب انبار های لارستان
در شهرستان لارستان، به دلیل آب و هوایی گرم در فصل تابستان و همچنین کمبود آب، مردم این منطقه از روزگارانی دور با احداث آب انبارها، دهن شیر و قنات ها، سعی کرده اند با این خصیصه طبیعی مبارزه کنند و به دنبال آن آثاری زیبا علاوه و بر کار عام المنفعه خود به جای گذارند.
از ویژگی های معماری سنتی شهر لار، می توان به وجود بیش از یک هزار و ۵۰۰ آب انبار در شکل ها و اندازه‌های مختلف و همچنین قرارگیری آبراهه های منحصر به فرد جهت انتقال آب باران به داخل این آب انبارها است.
عمارت باغ نشاط

بنای داخل این باغ که از بناهای دوره افشاریه محسوب می شود، با مساحتی حدود یک هکتار در شهر قدیم لار واقع شده و از دوران صفویه به بعد مقر حکومتی این شهر، بوده است.
موزه‌ها
برای معرفی بهتر فرهنگ و آداب و رسوم مردم شهرستان لارستان، موزه‌هایی ایجاد شده است که از آن جمله می توان موزه مردم شناسی لار در باغ نشاط، موزه مردم شناسی بخش اوز و موزه مردم شناسی روستای کریشکی بیرم نام برد.
بقعه پیر سرخ
این بنا در جنوب غربی شهر قدیمی لار قرار دارد و متعلق به دوره صفویه است. روی برخی از دیوارهای این بنا نقاشی‌ هایی دیده می‌ شود. در این بقعه سنگ کاری‌ های قدیمی زیادی به چشم می‌ خورد.
جاذبه های تاریخی خارج از شهر
در اینجا به ذکر آن دسته از جاذبه های تاریخی لار می پردازیم که در خارج از این شهر قرار دارند:
آتشکده آذر فرنبغ کاریان
این بنا با ارتفاع تقریبی ۲۰ متر در مسیر کاریان، از دهستان هرم، بخش جویم لارستان و در ۴۲ کیلومتری جنوب غربی جویم در نیمه راه بندر سیراف و دارابگرد قرار دارد و از جمله معروف ترین جاذبه های گردشگری لار می باشد.
آتشکده فرنبغ (کاریان) لارستان، یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین آتشکده ایران در زمان ساسانیان بوده است. این را نیز باید ذکر کرد که این معبد یکی از مهم‌ترین آتش‌های سه گانه زرتشتی را در خود داشته است که به موبدان اختصاص داشته ‌است.
پل شاه عباسی

این بنا مربوط به دوره شاه عباس اول است و نزدیک به ۲۰ متر طول و ۵ متر ارتفاع دارد. این پل بر روی رودخانه شور قرار دارد. بقایای این پل در جریان احداث پل بتونی جدید تقریباً به طور کامل از بین رفته است.
جاذبه های طبیعی این شهر
در اینجا به معرفی برخی از شاخص ترین جاذبه های طبیعی لار می پردازیم:
گنبدهای نمکی لارستان
گنبدهای نمکی طی میلیون ‌ها سال از رسوبات نمک به سطح زمین می‌رسند و همیشه در حال رشد هستند. این گنبدها ذخایر معدنی گوگرد، اورانیوم، آهن، سولفات، سنگ گرانیت و… را در خود جای داده اند. معروف ترین این گنبدها عبارتند از:

گنبد نمکی کرمستج در ۲۰ کیلومتری شهر لار.گنبد نمکی برخ واقع در روستای کرمستج به فاصله ۲۵ کیلومتری از لار.
گنبد نمکی گچ واقع در طاق‌دیس گچ به فاصله ۱۵ کیلومتری شهر لار.
گنبد نمکی علی‌آباد ۲۰ کیلومتری لار.
گنبد نمکی بادنی واقع در کوه شور کرمستج ۳۵ کیلومتری لار
گنبد نمکی بریز (معروف به سینه سفید) به فاصله ۳۵ کیلومتری از لار
گنبد نمکی شاه غیب
گنبد نمکی بنو
گنبد نمکی پاسخند
گنبد نمکی گاوبست

گنبد های نمکی فوق از جمله برجسته ترین جاذبه های طبیعی لار می باشند و بازدید از آنها به همگان توصیه می شود.
منطقه حفاظت شده هرمود (Hormoud protected area)

این منطقه بین استانهای فارس و هرمزگان واقع است و حدود ۶۲۵‚۲۰۱ هکتار وسعت دارد. این منطقه به علت شرایط خاص زیستگاهی، از نظر برخورداری از گونه‌های گیاهی و جانوری خاص مناطق گرمسیری و قوچ لارستان، یکی از مناطق بی‌نظیر و قابل توجه گردشگاهی و پژوهشی به شمار می رود.
جغرافیای لار
شهرستان لار از شمال به شهرستان‌های داراب، جهرم، از غرب به شهرستان فیروزآباد و کنگان (استان بوشهر) و از جنوب به شهرستان لامرد، گراش و استان هرمزگان محدود می‌باشد.
ارتفاع این شهر از سطح دریا ۸۰۶ متر است. میانگین دمای سالانه ۲۳ درجه سانتی‌گراد و میانگین بارش سالانه ۲۰۳ میلی‌متر است. لارستان از نظر آب و هوایی آب و هوای گرم و خشک دارد و دارای زمستان های معتدل و تابستان های بسیار خشک است. از این رو بهترین فصل برای سفر به این شهر پاییز، اواخر زمستان و اوایل بهار است.
شیوه های سفر به این شهر متنوع است:

زمینی با خودروی شخصی

شهر لار در فاصله ۳۳۰ کیلومتری جنوب شرقی شهر شیراز و ۱۹۰ کیلومتری شمال غرب بندرعباس قرار دارد. فاصله ی این شهر از تهران حدودا ۱۳۰۰ کیلومتر است. این سفر حدودا ۱۸ ساعت طول می کشد که بهتر است توقفی در شهر آباده داشته باشید تا خستگی سفر کمتر شود.
از لحاظ دسترسی به دریا کوتاه‌ترین مسیر از شهر لار ۱۶۰ کیلومتر است که آن را به بندر پل متصل می‌کند، ولی به شکل خط مستقیم این فاصله به ۹۷ کیلومتر تقلیل می‌یابد.

زمینی با اتوبوس

با اتوبوس می‌توان از طریق پایانه لارستان به صورت مستقیم از شهرهای شیراز، بندر عباس، جهرم و قشم به این شهر سفر کرد.

فرودگاه لارستان در حاضر پروازهایی به مقاصد تهران، شیراز، اهواز، دبی، کویت، دوحه و شارجه دارد. در حال حاضر، در سال ۲۰۱۹، شرکت های هواپیمایی همچون فلای دبی، ایر عربیا و چند شرکت ایرانی با این فرودگاه همکاری می کنند.
جمعیت و اقتصاد لار
جمعیت این شهرستان بر طبق سرشماری سال ۲۰۱۶ میلادی در ایران، برابر با ۲۱۳٬۹۲۰ نفر بوده ‌است. عمده اشتغال مردم این منطقه فعالیت های اقتصادی در کشورهایی همچون قطر، کویت، امارات و عمان است.
لارستان با دارا بودن چهار شهرک و دو ناحیه صنعتی، بالاترین تعداد آمار شهرک‌ها را در استان فارس به خود اختصاص داده ‌است. عمده فعالیت این شهرک ها در زمینه ی تولید مواد غذایی و خوراکی، قطعات صنعتی و مکانیکی، مواد سلولزی و غیره می باشد. معادن نمک ، سنگ گچ و سنگ آهک بسیاری در لارستان موجود است. کارخانه ی سیمان لارستان یکی از پروژه‌های مهم استانی به شمار می‌رود.
تاریخ لار
سرزمین لار در زمان ساسانیان به دلیل احداث آتشکده در این شهر مورد توجه بوده و از اواخر قرن چهاردهم میلادی مرکز ضرب سکه بوده است. سکه‌ دار (لاربن‌)، در سواحل‌ خلیج‌ فارس‌ و هند رایج بوده است.
لارستان در دوره صفویه ولایتی وسیع در جنوب فارس بوده و اهمیت شایان توجهی داشته ‌است. قدمت این شهر همراه با نام حکام آن به زمان گرگین میلاد می‌رسد. راه‌های باستانی که از فیروزآباد و استخر از طریق خنج و مرودشت و فال و اسیر به طرف بندر باستانی سیراف، و جنوب می‌رفته ‌است. همچنین، آثار بر جای مانده در این مسیر، از نشانه‌های وجود فرهنگ و تمدن پیش از اسلام در این منطقه می باشند.
لار امروز شامل دو بخش نزدیک به ‌هم است، بخش جدید پس از زلزله سال ۱۹۶۰ میلادی در شش کیلومتری شهر کهن بنا شده با یک بزرگراه به آن پیوند خورده است.
نقشه لار