از «موز پرنده» تا «گوژپشت»؛ عجیب‌ترین هلیکوپترهای نظامی که تاکنون ساخته شده‌اند/ عکس

بزرگنمایی تصویر

۱- Mil-12 “Homer”
هلیکوپتر میل -۱۲ که برای ناتو با نام “هومر” شناخته می شود، بزرگترین هلیکوپتری است که تاکنون پرواز کرده است. این هلیکوپتر برای شاخه نیروهای موشکی استراتژیک اتحاد جماهیر شوروی ساخته شده و برای انتقال هوایی موشک های بالستیک دوربرد به خودروهای پرتاب متحرک در مناطق دور افتاده طراحی شده بود. اندازه موشک ها اندازه این هلیکوپتر را مشخص می کند و نتیجه یک هلیکوپتر غول پیکر واقعی بود.

میل -۱۲ بیش از ۳۴.۷ متر طول داشت – تقریبا به اندازه بوئینگ ۷۳۷ – با طول بال بیشاز ۶۶.۷ متر. این ابعاد آن را به یکی از معدود هواگردهای تاریخ تبدیل کرد، هلیکوپتر یا هر هواگرد دیگر، که عرض آن بیشتر از طولش بود. این هلیکوپتر میل دارای دو جفت روتور در یک پیکربندی دوگانه در کنار هم بود که توسط چهار موتور توربوشفت Soloviev D-25VF تامین نیرو می شد که بیشترین موتورهای موجود در یک هلیکوپتر در تاریخ بودند.

این موتورهای قدرتمند و متعدد به یک نمونه اولیه از این هلیکوپتر اجازه داد تا محموله ای بیش از ۴۰.۲ تنی را تا ارتفاع ۷،۳۹۸ فوتی بالا ببرد؛ در مقایسه، میل -۱۲ می توانست تا ۱۶۰ سرباز را حمل کند. این هلیکوپتر هرگز به تولید انبوه نرسید زیرا که اتحاد جماهیر شوروی سیستم پایه موشکی خود را تغییر داد که این هلیکوپتر را بلااستفاده می کرد.
۲- Gyrodyne QH-50 DASH
سبک جنگی که هلیکوپترها بیشترین تاثیر را بر آن گذاشته اند، جنگ ضد زیردریایی است. در دهه ۱۹۵۰، ناوگان رو به رشد زیردریایی های روسیه نوید سومین نبرد اقیانوس اطلس را در صورت وقوع جنگ جهانی سوم می داد. هلیکوپترها که قادر به استقرار روی کشتی های اسکورت هستند، می توانند به سرعت به مشاهده شدن زیردریایی های دشمن واکنش نشان دهند، بدون اینکه نیازی به خارج شدن کشتی حامل آن ها از آرایش کاروان تدارکاتی اقیانوس پیما وجود داشته باشد. هلیکوپترها می توانند سرسختانه زیردریایی ها را تعقیب کنند، آن ها را ترسانده و از طعمه مورد نظرشان دور کنند.

در سال ۱۹۶۰، نیروی دریایی آمریکا اولین هلیکوپتر ضد زیردریایی با نام کامل Gyrodyne QH-50 Drone Anti-Submarine Helicopter (DASH) را آزمایش کرد. این هلیکوپتر بدون سرنشین از پروانه های با چرخش در جهت مخالف، برای ایجاد لیفت و پایداری استفاده می کرد. هلیکوپتر DASH که بر روی ناوشکن های قدیمی تر و برای تقویت قابلیت ضد زیردریایی شان مستقر شده بود، می توانست به سرعت به محل گزارش شده رویت یک زیردریایی دشمن برسد و یک یا چند اژدر ضد زیردرایی هدایت شونده از نوع Mk.-44 را شلیک نماید. همچنین هلیکوپتر QH-50 می توانست می تواند بمب هسته ای عمیق پرتاب Mk.-57 با تولید انفجار هسته ای بین ۵ تا ۲۰ کیلوتن معادل ۵,۰۰۰ تا ۲۰,۰۰۰ تن تی ان تی را حمل نماید.

۳- Mil Mi-24 Gorbach (“Hind”)
در مارس ۱۹۶۹، ارتش های جمهوری خلق چین و اتحاد جماهیر شوروی دو بار در امتداد رود دور افتاده اوسوری با یکدیگر درگیر شدند. این دو کشور که زمانی متحد یکدیگر بودند، به دشمنان سرسختی تبدیل شدند و پس از این درگیری ها، به شدت برای تقویت مرزهای خود تلاش کردند. اتحاد جماهیر شوروی که برتری تکنولوژیکی نسبت به چین داشت، به این نتیجه رسید که به یک هلیکوپتر به شدت مسلح و به شدت زره پوش نیاز دارد که قادر به حمل گروهی از نیروهای رزمی باشد. بدین ترتیب Mi-24 “Gorbach” (گوژپشت) متولد شد.

Mi-24 اولین بالگرد تهاجمی اتحاد جماهیر شوروی بود. برخلاف هلیکوپترهای تهاجمی آمریکا، این هلیکوپتر می توانست در منطقه ای وسیع گشت زنی کند، فرود بیاید و به نیروهای شوروی اجازه دهد که پیاده به حرکت ادامه دهند و سپس در صورت نیاز پشتیبانی نزدیک هوایی فراهم کند. اولین نسخه این هلیکوپتر به نام Hind-A می توانست هشت سرباز، ترکیبی از چهار غلاف موشکی ۵۷ میلی متری یا موشک های ضدتانک AT-2 “Swatter” و یک مسلسل ۱۲.۷ میلی متری (.مسلسل کالیبر ۵۱) در دماغه را حمل کند. دو موتور توربوشفت Isotov TV۳ – ۱۱۷ که هر کدام قدرتی برابر با ۲,۲۰۰ اسب بخار را فراهم می کنند، در بالای کابین مسافران این هلیکوپتر نصب شده و ظاهری شبیه به گوژپشت را به آن بخشیده بودند.

۴- Boeing Vertiol CH-21 Shawnee (“Flying Banana”)
برخی از هلیکوپترها شبیه حشرات و برخی دیگر شبیه پرندگان هستند. هلیکوپترهای دو روتوره، با یک روتور در جلو و یک روتور در عقب، معمولاً بدنه ای بلند و خمیده دارند که آن ها را شبیه به یک میوه گرمسیری خاص می کند. اگر چه چندین هلیکوپتر دیگر که از آن زمان ساخته شده اند شبیه موز بوده اند، اما CH-21 Shawnee اولین “موز پرنده” بوده است.

Shawnee یک هلیکوپتر سنگین وزن بود که توانایی حمل بیش از ۲۰ نیرو را داشت و در نقش حمله هوایی توسط نیروی زمینی و تفنگداران ویژه دریایی ایالات متحده مورد آزمایش قرار گرفت. مانند تمام هلیکوپترهای ارتش آمریکا، نام یک قبیله بومی آمریکایی به نام شاونی با اجازه این قبیله برای این هلیکوپتر انتخاب شد. موز پرنده تنها ۱۵ سال در خدمت بود و در اواسط دهه ۱۹۶۰ جای خود را به CH-47 Chinook بسیار توانمند داد که هنوز هم در خدمت است.

۵- Kamov Ka-27 Helix
کشتی های جنگی دوران شوروی به شدت تنگ و کم فضا بودند و برای حمل سلاح های بیشتر با فدا کردن راحتی خدمه طراحی شده بودند. ناوشکن ها و رزمناوهای اتحاد جماهیر شوروی، مانند همتایان ناتوی خود، هلیکوپترهایی برای جنگ ضد زیردریایی و حمل و نقل تدارکاتی حمل می کردند، اما هلیکوپترهای روسی نیز مانند ملوانان این کشتی ها، باید با شرایط سخت کمبود فضا کنار می آمدند. نیروی دریایی شوروی به هلیکوپتری نیاز داشت که بتواند روی یک عرشه پرواز کوچک فرود آمده و در یک آشیانه کوچک جای بگیرد و به همین دلیل دفتر طراحی کاموف به ایده ساخت Ka-27 Helix رسید.

Ka – ۲۷ شبیه یک زنبور گاوی مکانیکی خاکستری رنگ است. این هلیکوپتر فاقد روتور دم برای تثبیت هلیکوپتر است، در عوض، مانند Gyrodyne QH-50 از یک جفت روتور چرخشی با جهت چرخش مخالف استفاده می کند. این طراحی باعث می شد که روس ها یک هلیکوپتر کوتاه تر و جمع و جورتر داشته باشند. Ka-27 که ناتو به آن لقب Helix داده بود، معمولاً برای شناسایی زیردریایی ها یا اژدرهایی که شلیک می شوند، سیستم های سونوبوی حمل می کند. همچنین این هلیکوپتر می تواند تا ۱۶ سرباز را حمل کند.

۲۲۷۲۲۷